मित्रशक्ति सम्बन्धी धारणा : एक संक्षिप्त चर्चा – मनोज भट्ट

नेपालको वाम आन्दोलनमा शुरुदेखिनै मित्रशक्ति कसलाई मान्ने बारे भ्रान्त धारणा रह्यो । यो भ्रम 2028 सालसम्म कायम रह्यो । मित्रशक्ति सम्बन्धी गलत धारणाको परिणाम वामआन्दोलन थुप्रै भट्कावहरू सिकार हुनुपÚयो । नेपाल कांग्रेस जनवादी क्रान्तिको मित्र शक्ति हो भन्ने गलत धारणा थियो । कांग्रेसलाई मित्रशक्ति मान्ने गलत धारणाका कारण पार्टी भित्र कांग्रेस परस्त प्रवृत्ति हावि हुन पुग्यो, त्यसका साथै तेश्रो महाधिवेशनले राष्ट्रिय प्रजातन्त्रको संशोधनवादी कार्यदिशा अपनाउन पुग्यो । न्यूक्लियस र चैथो महाधिवेशनले त्यो भ्रान्त धारणालाई पहिलो पटक परिवर्तन गरी नेका मित्रशक्ति नभएर सामन्त, जमिन्दार, विदेशी दलाल, नौकरशाही पूँजिपति वर्गको प्रतिनिधित्व गर्ने प्रतिक्रियावादी पार्टी हो र यो क्रान्तिको दुश्मनशक्ति भएको विश्लेषण अघि साÚयो । त्यसपछि नेपालको वामआन्दोलन भित्र करिब सबै समूहले नेका प्रति चैथो महाधिवेशनले गरेको विश्लेषणलाई स्वीकार गरेको अवस्था छ ।

सङ्घीयताका विरूद्ध घोषणापत्र

(२०६६ चैत्र ४ गते सङ्घीयताका विरुद्ध राष्ट्रिय अभियानका तर्फाट आयोजित

सङ्घीयताका विरुद्ध राष्ट्रिय अधिवेशनमा प्रस्तुत र पारित)

 २०६२-६३ को आन्दोलन पछि नेपालमा ऐतिहासिक महत्वका कैयौं ठूला उपलब्धिहरू भएका छन्, जसमा राजतन्त्रको अन्त, गणतन्त्रको स्थापना र संविधानसभाको चुनाव विशेषरुपले उल्लेखनीय छन्। गणतन्त्रको स्थापना भएपनि त्यसलाई सुदृढ र संस्थागत गर्ने काम बा“की छ । देशको राष्ट्रियताका अगाडि गम्भीर सङ्कट उत्पन्न भएको छ । त्यो अवस्थामा राष्ट्रियताको रक्षा आजको ऐतिहासिक दायित्व बन्न गएको छ । सङ्घीयता आज सम्पर्ूण्ा देश र जनताका लागि ठूलो खतरा बनेको छ । सङ्घीयताको साथै जातीय राज्य, आत्मनिर्ण्र्ााो अधिकार, एक मधेश-एक प्रदेश, बहुराष्ट्रिय राज्यहरू जस्ता घातक धारणा जोडिएर आएका छन् । तिनीहरूबाट देशमा जातीय र क्षेत्रीय द्वन्द्व बढ्ने, राष्ट्रिय विखण्डन हुने र अन्तमा नेपाल राष्ट्र र नेपाली जातिको पनि अन्त हुने गम्भीर खतरा उत्पन्न भएको छ । त्यसैले गणतन्त्रको सुदृढीकरण, राष्ट्रियताको रक्षाका साथै सङ्घीयताको विरुद्धको सङ्र्घष्ा आज राष्ट्रिय र ऐतिहासिक कर्त्तव्य बन्न गएको छ । त्यस प्रकारको ऐतिहासिक पृष्ठभूमिमा २०६६ साल चैत्र ४ गते सङ्घीयताका विरुद्ध राष्ट्रिय अभियानका तर्फाट आयोजित सङ्घीयताका विरुद्ध राष्ट्रिय अधिवेशनले निम्नप्रकारको सङ्घीयताका विरुद्धको घोषणापत्र जारी गर्दछ ।

नेपाली युवाहरूको विदेश पलायनबाट उत्पन्न समस्या काशीनाथ पोख्रेल

आजनेपालको युवा जनशक्तिको मुख्य ध्यान वैदेशिकरोजगार तर्फ केन्द्रित हुंदै गएको छ। सरकारी तथ्यांक अनुसार दैनिक ७११ जना नेपालको एयरपोर्टबाट बाहिर जान्छन् भने भारत भएर विदेशजाने र भारतमा नियमितरूपमा जाने युवाजनशक्ति यथावत छ। युवाहरू देश विकास सामाजिक सम्यता,आर्थिक उत्पादन र राजनैतिक संघर्षका आधार स्तम्भ एवं मेरूदन्ड हुन्। जुन मुलुकका युवाहरू आफ्नो मुलुकमा बसेरश्रम,सिप क्षमतालाई प्रयोग गरी उत्पादनमा सहभागीता, सांस्कृतिक सामाजिवक वैचारीक चेतनामा वृद्धि र हरेक न्यायपूर्ण तथा राष्ट्रिय स्वभामावताको आन्दोल्कनमा आफुलाई समाहित गराएका हुन्छन् ती मुलुकहरू आर्थिक रूपमा मात्र नभएर सभ्यता,प्रविधि,सांस्कृतिक रूपमा नै सम्पन्न भएका हुन्छन्। युवाहरूमा हुन् विद्रा्ेही स्वभाव र परिवर्तन प्रति आकांक्षाका कारण शोषण, उत्पिडन र पराधिनता विरूद्धको आन्दोलनलाई भौतिक शक्ति संघर्षको मुख्य आन्दोलनलाई  उचाइमा पुग्ने गर्दछ। 

युवा तिमि

युवा तिमि
रास्ट को ढुक ढुकी
टुहुराका मित्र हौ तिमि
अन्धकारका आखा हौ
गरिबको सहारा हौ
बिर्र्धा हरुका लाठी हौ
अन्याय अत्त्यचारका बिद्रोही हौ
इतिहास फेरिदिने युवा हौ तिमी
बिश्यो साम्राज्यबाद माथी बिजय प्राप्त गर्ने
राष्टीय मुक्तिका अग्रदुत हौ तिमी
तिमी कहा छौ युवा तिमी कहा छौ
सुर्य हौ बादलमा नलुक
इतिहास फेरिदिने हतियार हौ युवा
लडाई का सिपाही हौ बारुदको अणु
राष्टको ढुकढुकी युवा तिमी
ठुलो संघर्स गरिसक्यौ हर्नामन
नमुना पनि हौ युवा तिमी बूढो नमन
लेफ राई ट् कै तालमा ताल मिलाउ
गहना हौ युवा तिमी जीवनका
नया जनबादी क्रान्तिका
ससमानित सिपाही हौ